Opowieści Zdobywcy: bitwy wojny stuletniej

Mieszkańcy Pays-de-la-Gloire w Conqueror’s Blade: Paragons odpierają w tym sezonie najazd Lloegyrian — zupełnie tak samo jak Francuzi w czasie wojny stuletniej (toczonej w latach 1337 – 1453). Francuzi ostatecznie pokonali Anglików, zmuszając ich do rezygnacji z walki o tron francuski. Wojna stuletnia trwająca 116 lat (a zatem dłużej, niż można by przypuszczać na podstawie nazwy), to właściwie długa seria konfliktów, w czasie których doszło do sześćdziesięciu znaczniejszych bitew. Pochłonęła łącznie prawdopodobnie około trzy miliony ofiar.

Niektóre z bitew wojny stuletniej miały większe znaczenie dla końcowego wyniku kampanii i późniejszych wydarzeń. Niezależnie kto przechylił szale zwycięstwa na swoją stronę w tych konkretnych bitwach, wszystkie miały istotny wpływ na końcowy sukces Francji.

Bitwa w pobliżu portu Sluys (24 czerwca 1340 r.)

Bitwa morska u ujścia Skaldy stała się właściwie preludium do wojny stuletniej, rozpoczętej przez króla Anglii Edwarda III. W tej dość nietypowej jak na standardy średniowiecznej sztuki wojennej bitwie francuskie okręty stanęły na kotwicach i zostały połączone łańcuchami. Chociaż Francuzi dysponowali niewielką przewagą liczebną (zależnie od źródeł prawdopodobnie posiadali od 10 do 20% więcej jednostek), największym atutem okazali się angielscy łucznicy. Francuska flota została rozgromiona. Wiele okrętów wpadło w ręce wrogów. Straty francuskie wyniosły ok. 10 000 rannych lub zabitych. Anglicy stracili prawdopodobnie tylko kilkaset żołnierzy.

Po bitwie pod Sluys Francja utraciła jednak coś ważniejszego — możliwość skutecznego wykorzystania swojej marynarki wojennej. Anglicy zdobyli pełną kontrolę nad wodami okalającymi francuskie wybrzeża. Mogli swobodnie transportować i wysadzać na brzeg oddziały armii króla Edwarda, przygotowując grunt pod długą wojnę, która miała być toczona głównie na francuskiej ziemi.

Zwycięzca: Anglia

Bitwa pod Morlaix (30 września 1342 r.)

Była to jedna z pierwszych większych starć wojny stuletniej. Duża armia francuska ruszyła na Morlaix (w Bretanii) z zadaniem zniesienia oblężenia tego miasta i odparcia dobrze przygotowanych do walki Anglików.

Ostatecznie kosztem dużych strat wojska złożone w dużej części z uzbrojonego chłopstwa i konnych rycerzy zdołały zmusić wojska angielskie do wycofania się do okolicznych lasów. Chociaż można powiedzieć, że był to jeden z pierwszych odnotowanych przez historyków militarnych taktycznych odwrotów epoki średniowiecza, Anglicy faktycznie zostali pokonani opuszczając pole bitwy.

Zwycięzca: Francja

Bitwa pod Crécy (26 sierpnia 1346 r.)

12 lipca 1346 r. na wybrzeżu Normandii wylądowało ponad 14 000 angielskich żołnierzy. Gdy Edward III dowiedział się, że król Filip VI zamierza na niego uderzyć wszystkimi siłami, zatrzymał swoją armię w pobliżu Crécy. Dobrze przygotował się do tego starcia.

Bitwa pod Crécy miała katastrofalne konsekwencje dla Francuzów. Angielska armia Edwarda III zdziesiątkowała oddziały francuskie dzięki ogromnej przewadze, jaką dawały jej długie łuki, charakteryzujące się większą szybkostrzelnością i większym zasięgiem. Chociaż sam Filip VI właściwie ne odniósł wówczas poważniejszych obrażeń, stracił inicjatywę i dużą część swoich rycerzy. Bitwa pod Crécy skończyła się zdecydowanym zwycięstwem Anglików.

Zwycięzca: Anglia

Bitwa pod Poitiers (19 września 1356 r.)

Po zdecydowanym zwycięstwie w bitwie pod Crécy morale Anglików wzrosło, a żądni krwi żołnierze parli do bitwy. Anglicy atakowali francuskie miasta realizując strategię nastawienia biedniejszych chłopów przeciwko nowemu królowi Francji, Janowi II. Kampanią dowodził Czarny Książę tj. syn Edwarda III. Podobnie jak pod Crécy, armia Czarnego Księcia składała się z tysięcy łuczników, wśród których była też spora liczba weteranów pamiętających jeszcze wcześniejszą wielką wiktorię.

Armia Jana II ścigała plądrujących ziemie francuskie Anglików. Dogoniła ich pod Poitiers. Tam też doszło do bitwy. Francuzi byli niemal pewni, że odniosą druzgocące zwycięstwo, bo znacznie przewyższali liczebnie siły angielskie. Jednak i tym razem angielscy łucznicy udowodnili swoją wyższość. Jan II trafił do niewoli, a Anglia ponownie zwyciężyła.

Zwycięzca: Anglia

Obraz zatytułowany Le roi Jean à la bataille de Poitiers Eugène’a Delacroix (ok. 1829 – 1830 r.)

Bitwa pod Azincourt (25 października 1415 r.)

Od czasu bitwy pod Poitiers wrogowie ścierali się wielokrotnie, ale żadna z tych bitew nie miała takiego ciężaru gatunkowego jak bitwa pod Azincourt. Na angielskim tronie zasiadał w tym czasie Henryk V. Rozkaz wydania bitwy wydał po wielkiej burzy (która zmieniła równinę, na której miało rozegrać się to starcie w grzęzawisko, utrudniając ataki ciężkozbrojnej jazdy rycerskiej) przekonany, że szalony francuski król Karol VI nie będzie miał dość odwagi, aby oprzeć się armii angielskiej. Francuzi i tym razem dysponowali znaczną przewagą liczebną — było ich dwa razy więcej niż Anglików. A jednak po raz kolejny śmiercionośni angielscy łucznicy sprawili Francuzom krwawą łaźnię, uśmiercając ok. 6000 przeciwników. 

Uwieczniona w szekspirowskim „Henryku V” bitwa przyniosła kolejny, dość niespodziewany, triumf Anglii.

Zwycięzca: Anglia

Bitwa pod Agincourt autorstwa Enguerranda de Monstreleta (ok. 1495 r.)

Oblężenie Orleanu (12 października 1428 r. – 8 maja 1429 r.)

Losy wojny zaczęły się zmieniać na korzyść Francji w 1428 r., kiedy na scenie politycznej pojawiła się wspaniała Joanna d’Arc. Natchniona bohaterka z odwagą prowadziła armię, powierzoną jej przez delfina, do Orleanu, na pomoc oblężonemu miastu.

Joanna stała się dla rycerzy francuskich źródłem inspiracji, wzorem cnót podnoszącym morale. Uważa się, że tylko dzięki niej ta bitwa zakończyła się zwycięstwem francuskiego oręża. Gdy oddziały angielskie zostały zmuszone do wycofania się spod murów miasta, ten sukces stał się początkiem końca okresu dominacji Anglii na ziemiach francuskich.

Zwycięzca: Francja

Bitwa pod Castillon (17 lipca 1453 r.)

Przez wielu bitwa ta uważana jest za ostatni akord wojny stuletniej. Starcie to zakończyło się druzgocącą klęską Anglików. Henryk VI stracił w jej konsekwencji większość terenów zajętych wcześniej przez Henryka V, a późniejsza próba ich odzyskania skończyła się prawdziwą katastrofą.

Angielski dowódca John Talbot, 1. earl Shrewsbury, poprowadził swoich ludzi prosto w zasadzkę, ponieważ został poinformowany przez zwiadowców, że Francuzi się wycofują. Cztery tysiące angielskich żołnierzy zginęło pod ostrzałem łuczników i armat.
Francuzi tym razem stracili zaledwie około stu ludzi. Warto przy tej okazji wspomnieć, że bitwa pod Castillon stanowi jeden z lepiej udokumentowanych przypadków niezwykle skutecznego użycia artylerii polowej (dużej liczby armat) na polach bitew w Europie.

Gdy po bitwie pod Castillon Anglicy zostali zmuszeni do odwrotu z kontrolowanych terenów, wojna stuletnia dobiegła końca. Francja ostatecznie wyszła z tego długiego starcia zwycięsko.

Zwycięzca: Francja

Zapoznaj się z innymi artykułami traktującymi o historii Francji w serii „Opowieści Zdobywcy”, poświęconym francuskiej kuchni, literaturze, zabytkom oraz średniowiecznym broniom.