Fantastyczne zwierzęta (ze szkockich legend) i jak je znaleźć

Mity i legendy pobudzają wyobraźnię i wzmagają w nas ciekawość świata. Nic dziwnego, że ludzi zawsze fascynowały opowieści o tajemniczych istotach. W każdej kulturze i w każdej krainie istnieje jakiś bestiariusz, katalog stworzeń na poły baśniowych, na poły wymyślonych setki lat wcześniej. Szkocja nie jest w tym przypadku wyjątkiem. Niektóre z tych tajemniczych istnień stały się nawet dość popularne — na przykład Nessie z Loch Ness, o którym już mówiliśmy. O innych z kolei wiemy niewiele, a wszystko, co ich dotyczy, skrywa mgła tajemnicy.

Zapraszamy na krótki przegląd (siedmiu) istot, pojawiających się w szkockich legendach. Podpowiemy też, gdzie można je napotkać! (Choć potrzebujesz dużo szczęścia i jest to nieco trudniejsze niż w filmach w rodzaju „Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć” wg. scenariusza J.K. Rowling).

Jednorożec

Piękny, magiczny koń z pojedynczym rogiem jest dumnym symbolem, bowiem pojawia się w herbie Królestwa Szkocji! Uważa się go w tym kraju za esencję siły i czystości. Jednorożec już w średniowieczu stał się jednak dość popularnym symbolem heraldycznym. Róg, krew i grzywa jednorożca miały ponoć posiadać magiczne właściwości. Ponadto zwierzęta te podobno rzadko pokazywały się ludziom. Jeśli jednak rozejrzysz się uważnie podczas zwiedzania szkockich miast, od Stirling po Dundee znajdziesz mnóstwo wyobrażeń jednorożca: rzeźby, gobeliny, a nawet figury umieszczone na stewie dziobowej okrętów!

Kelpie

Kelpie jest niezwykłym wodnym koniem, który potrafi zmieniać kształty. Zamieszkuje szkockie jeziora oraz inne akweny wodne w tej krainie. Kelpie ze szkockich legend jest stworzeniem złośliwym, które tylko wygląda na niegroźne, a ponadto potrafi przyjmować postać człowieka (o idealnych kształtach i zabarwionej na niebiesko skórze), wabiąc nieświadome zagrożenia ofiary w głębiny. Bard szkockiego ludu Robert Burns przywołał kelpie w wierszu „Address to the Deil”:

When thowes dissolve the snawy hoord [Gdy wiosna zmywa śnieżnobiałą czapę]

An' float the jinglin icy boord [Zmieniając taflę jeziora w lodową krupę]

Then, water-kelpies haunt the foord [Straszne wodne kelpie nawiedzają ziemię]

By your direction [Czeka cię próba]

An' nighted trav'llers are allur'd [Nocnych wędrowców brzemię]

To their destruction. [Pewna to zguba.]

Podobno kelpie najłatwiej ujrzeć nad brzegami Loch Ness — jak widać to szkockie jezioro aż roi się od mitycznych stworzeń!

Redcap

Złowrogie karły z ostrymi zębami i długimi pazurami, które niczego bardziej nie pragną, jak posmakować ludzkiej krwi i wymoczyć w niej swoje dziwne, czerwone nakrycie głowy. Podobno giną, jeśli raz na jakiś czas tego nie zrobią. Te wyjątkowo paskudne stworzenia z legend i ludowych opowieści zamieszkują ruiny zamków granicznych Szkocji. Ludzie szukający w takich miejscach schronienia przepadają bez wieści. Zakłócenie spokoju tej istocie niemal na pewno kończy się śmiercią człowieka, ponieważ istoty te, choć nie grzeszą wzrostem, są podobno wyjątkowo szybkie.

Broonie

Broonie (w wersji ang. nazywany bardziej swojsko: brownie) jest pomocnym duchem domowym, który rozpoczyna swoje harce, gdy gospodarze zasypiają. W tym czasie może wykonywać różne prace domowe, takie jak gotowanie i sprzątanie. Jeśli liczysz na wsparcie w tych domowych obowiązkach, możesz świadomie przekonać do siebie tych małych pomocników. Wystarczy idąc spać zostawić im w kącie jakiś prezent lub mleko na spodeczku. Uważaj jednak, żeby ich do siebie nie zrazić — na przykład proponując ubrania — bo wtedy broonie zniknie i nigdy już nie wróci.

Wulver

Istoty przypominające człowieka z głową wilka zamieszkiwały podobno w dawnych czasach Szetlandy. W przeciwieństwie do wilkołaków i innych bestii wilkopodobnych, wulver ma być stworzeniem spokojnym i raczej bojaźliwym. Pomaga zagubionym wędrowcom i ludziom w potrzebie, zostawiając im ryby. Na wyspach archipelagu Szetlandów te życzliwe stworzenia można podobno spotkać w pobliżu jezior i rzek (bo jak wspominaliśmy lubią spędzać czas na łowieniu ryb), zwłaszcza na małej skale otoczonej głęboką wodą, którą lokalni mieszkańcy nazywają Wulver’s Stane.

Bean Nighe

Innym mitycznym stworem, spotykanym w pobliżu cieków wodnych jest Bean Nighe, czyli „mała praczka”, na którą różnym nieszczęśnikom zdarza się natykać zwykle nad strumieniami. Podobno pierze ubrania tych, którzy mają wkrótce umrzeć. A zatem lepiej chyba celowo nie szukać tej praczki, bo jej widok to zły omen. Jednak jeśli koniecznie chcesz rzucić okiem na legendarną istotę ubraną na zielono i rodem z innego świata, podpowiemy, że podobno widziano ją na większych wyspach Szkocji, takich jak Lewis i Harris w archipelagu Hebrydów Zewnętrznych.

Selkie

Pół kobieta, pół foka — selkie — również potrafi zmieniać swą postać, po prostu zrzucając skórę. W legendach o selkie powtarzanych na Orkadach i Szetlandach, mówi się, że to tajemnicze stworzenie uwodzi mężczyzn i potrafi być idealną żoną. Trzeba tylko dobrze ukryć foczą skórę, dzięki czemu selkie zostanie uwięziona na lądzie (chociaż oznacza to, że zawsze będzie tęsknić za morzem). Te łagodne i piękne stworzenia nie są groźne, tak jak choćby syreny, choć niestety często giną z ludzkich rak. W ich naturalnym środowisku można je wypatrzyć wśród fal na szkockich wodach, bowiem selkie bywają ciekawskie i często obserwują ludzi.

Pomnik selkie.

Być może magiczne, tajemnicze stworzenia tworzące specyficzny folklor Szkocji istnieją tylko w legendach, ale nie można zaprzeczyć, że składają się na intrygujący gobelin bogatej kultury tego kraju. Poznaj miejsca i ludzi, którzy zainspirowali twórców gry do stworzenia Season X: Highlanders, zrób sobie lekcję geografii, poznaj wojowniczego króla oraz prawdziwego Makbeta.