Roma İmparatorluğu MS 476'da yıkılmış olsa da bin yılı aşkın süre büyük bir güç olma ayrıcalığı yaşadı ve günümüzde, dünyanın tarihine en çok iz bırakmış medeniyetlerinden biri olmayı sürdürüyor. Roma İmparatorluğu ve onun onlarca imparatorunun dönemleri boyunca, halen kullanmakta olduğumuz nice yenilikçi icat ve sosyoekonomik model bulunmuştu.

Geçmişe ve Conqueror’s Blade: Colosseum'un ilham kaynağına bakıp Romalılar bizim için neler yapmış öğrenelim.

Dahiyane Buluşlar

Romalılar birçok inovasyonun sorumlusu sayılabilir. Eğlenceden altyapıya varana dek, birçok kültürel katkı bir şekilde günümüzde bile karşımıza çıkabiliyor.

Gazeteler

Günlük gazetelerin Antik Romalıların parlak zihinlerinin bir ürünü olduğunu söyleyemesek de o çağlarda güncel gelişmeler ve önemli duyurular taşlara ya da metal levhalara kazınıyordu. Oyma resmi bildiriler, Forum Romanum gibi kamusal alanlarda sergileniyordu. Haberler arasında muharebe raporları, ölümler, doğumlar, mahkemeler, infazlar, skandallar ve genel bildiriler oluyordu. Buluş niteliğindeki bu yayın yöntemine Acta Diurna (‘günün olayları’) deniyordu ve MS 131'e kadar geriye giden bir uygulamaydı.

Septimius Severus Kemeri'nden Forum Romanum'un gönürüşü (Roma, İtalya)

Sanitasyon

İnşaat mühendisliği Romalıların güçlü yanlarından biriydi. Göreni huşu içinde bırakan müthiş amfitiyatrolarının yanı sıra, estetik açıdan daha mütevazi olsa da inşa ettikleri son derece önemli yapılar bugün bile kullandığımız sistemlerin yolunu açmıştır.

Bu mühendislik eserlerinden biri de son teknoloji lağım ve sanitasyon yönetimi sistemleriydi. Romalılar kamuya açık hamam ve tuvaletlere bağlanan kapsamlı bir kanalizasyon şebekesi tasarlayıp hayata geçirmişti. Atıkları su yolları ve yerel derelerle taşınıp civardaki bir nehre dökülüyordu. Lağım kanalları ve yağmur olukları birbirleriyle bağlanıyor ve çoğu Romalı şehrini baştan başa kaplıyordu.

Yollar

Dayanıklı malzemeleriyle ünlü Romalı yolları, gücün korunmasını ve hem imparatorluğun kalanıyla hem de dış dünyayla bağlı kalmayı sağlıyordu. Otoyollar ve patikaları onlar icat etmemiş olsa da Romalıların yaptıkları, kendi dönemlerinin en verimli ve en sofistike olanlarıydı. Mıcırdan yapılan yollar yerine Romalı mühendisler, granit ve volkanik lavlardan yapılma tuğlalar döşeyerek yolları hava koşullarına dayanıklı ve güçlü kılmıştı. 

Romalı yollarını özel kılan tek şey de malzemeleri değildi. Mükemmel şekilde düzleştirilmiş olmaları sayesinde hem daha hızlı ve daha kolay yolculuk sağladıkları gibi, sel basmasına karşı da setlerle çevrelenmişlerdi. MS 200 itibarıyla Romalılar imparatorluk boyunca doksan bin km'den uzun yol yapmıştı. Buralara trafik işaretleri ve kilometre taşları yerleştirilmişti ve otoyollarda asayiş için muhafızlar devriye geziyordu. Birçok eski Romalı yolu, günümüz Avrupa'sı ve Birleşik Krallığı'ndaki otoyolların temeli olarak hâlâ kullanımdadır.

Herkulaneum'daki bir Romalı yolunun yüzeyi

Akıllı Sosyoekonomi

Romalı kültürünün modern toplumda hâlâ izleri bulunmaktadır. Geliştirdikleri sosyal ve ekonomik uygulamalar, günümüz medeniyetine şekil vermiştir. Ev tasarımından tutun, kelime haznemize kadar akla gelen her şeyde Romalıların payı var.

Dil

Birçok Avrupa dili Latin köklere sahiptir, İngilizcenin yüzde atmışı da bu antik dilden kalmadır. Bilim, hukuk ve tıpta kullanılan kelimelerin çoğu, Latince esinlidir. Gündelik hayatta kullanılan belirli ifadeler de öyle:

• Alter ego = diğer ben
• Carpe diem = anı yaşa
• Cui bono? = kime yaradı?
• Per capita = kişi başına
• Status quo (statüko) = mevcut durum

Binalar

Kemer, sütun gibi tasarım unsurları ve tuğla, karo gibi yapı malzemeleri açısından modern binalarda Romalılara dayanan mimari özellikler görülebiliyor. Günümüz spaları, süpermarketleri ve arenaları Romalıların eserlerine dayanıyor. Koridorlar, merdivenler ve arkatlarla bağlanan 150 odasıyla hâlâ kullanılmakta olan Roma'daki Trajan Marketi, tipik bir alışveriş merkezi modelidir.

Konutlara gelirsek, birçok Romalı on kata ulaşabilen yüksek binalarda yaşıyordu. Bunlar günümüz şehirlerinde gördüğümüz apartmanların ilham kaynağıdır.

Hadrianus Kemeri (Ceraş, Ürdün)

Şöhretlik

Şöhret kültürü kesinlikle yeni bir buluş değil. Zira Romalılar binlerce yıl önce ünlü şahsiyetlerin hayatlarına kafayı takmış durumdaydı. Özellikle sporcular, gladyatörler yüksek ilgiye mazhar oluyordu ve onların şöhret statüsü Roma halkı için neredeyse obsesyon boyutuna erişiyordu. Elbette şöhret açısından başı çeken imparator oluyordu ama askeri kahramanlar ve felsefecilerin de bir tanınırlığı vardı.

Şöhret kültürü, sanitasyon, yollar, gazeteler ve dil gelişimi dışında Romalılar bizim için ne yaptılar? Conqueror's Blade: Colosseum'a esin kaynağı oldular!

Antik Romalılar ve onların kültürüne dair daha fazla bilgi için, gladyatör oyunları, gladyatör yaşamı ve amfitiyatrolar üzerine olan diğer Conqueror Öyküleri yazımızı okuyabilirsiniz.