Kişisel hijyen pratiklerinin uygarlık geliştikçe iyileştiğini ve banyo yapmak gibi çantada keklik gördüğümüz şeylerin antik kültürlerde ihmal edildiğini varsayabiliyoruz. Ne var ki bu, doğru bir varsayım değil. Tanınmış ve ilgi gören halklardan biri olan Vikingler aslında son derece temiz insanlardı.

Aynı dönemin Avrupalılarından daha temiz yaşayan Vikingler (tam anlamıyla) zevahiri kurtarıyor olmalarıyla övünürlerdi. Temiz kalmak için o kadar çabalıyorlardı ki bu faaliyet onlar için nerdeyse bir ayin gibiydi.

İskandinavların üstlerini başlarını nasıl gıcır gıcır tuttuklarını öğrenelim.

Bıcı Bıcı Yapan Cengaverler

Vikinglerin haftada en az bir kez banyo yaptığı söylenir. Bu yönleriyle Avrupa'daki diğer halklar yanlarından solda sıfır kalır. Üstüne üstlük haftanın bir gününü banyo yapmaya ayırmışlardır. O gün de cumartesidir. İzlandaca cumartesi günü için kullanılan laugardagur banyo günü demektir. Diğer Viking kolonilerinde konuşulan diller olan Dancadaki lørdag, İsveççedeki lördag, ve Fincedeki lauantai da bu geleneği sürdürür.

Doğal kaplıcalarında çıplak yüzerek, (mevsim uygunsa) buz gibi soğuk nehirlere dalarak, hatta sıcak sulu hamamlara giderek banyo yapabiliyorlardı. Vikinglerin yaşadığı çağda elektrik ve sıcak su olmasa da civardaki pınarlardan borular içinde gelen sıcak ve soğuk suları karıştırarak banyo sıcaklığı ayarlanabiliyordu. Ünlü Viking Snorri Sturluson'un 1210 yılında İzlanda'daki Reykholt köyüne kurduğu çiftliği bunun bir örneğidir.

Viking Yattığı Yerden Belli Olur

Vikinglerin kişisel hijyenlerini sürdürmeye verdikleri önem haftada bir yapılan banyodan ibaret değildi. Vikingler saçlarını tarar, giysilerini değiştirir, sabah ritüeli olarak ellerini, yüzlerini ve saçlarını yıkarlardı. Viking erkekler, maskulenlik sembolü olan sakallarını kırpıp şekle sokardı. Öldüklerinde de tarakları yanlarına gömülürdü.

Vikinglerin yaşam alanlarında yapılan Arkeolojik kazılarda tarak, cımbız, ustura ve kürdan gibi nesneler bulunmuştur. Bu alanlarda aslında en çok bulunan şeyler, bekleneceği üzere kılıçlar, baltalar değil, genellikle hayvan kemiğinden, geyik boynuzundan veya metalden yapılmış bu kişisel eşyalardır.

Öyle ki ünlü Viking şiiri Reginsmol 'da "bilge insan yıkanmalı ve taranmalı" diyen bir mısra mevcuttur.


İsveç Tarih Müzesi'nin düzenlediği "We Call Them Vikings" adlı sergiye ait kemikten yapılma bir Viking tarağı

Viking Gibi Gülümse

Büyük bir titizlikle banyo yapan, keselenen, taranan Vikingler, ağız hijyenlerini de ihmal etmemiştir. Topraktan çıkarılan Viking iskeletleri arasında günümüz standartlarına göre bile şaşırtıcı derecede sağlam dişleri olanlara rastlanmıştır. Tarihçiler Vikinglerin dişlerinin inci gibi beyaz kalması için ince dallardan yapılmış basit diş fırçaları kullandığına inanıyor. Az şeker içeren bir diyetlerinin olmasının da buna katkısı var.

Kırık veya eksik dişi olan Viking kafatasları olsa da bunun sebebinin bakımsızlıktan ziyade, yoğun yaşam tarzları ve muharebeler olması muhtemel.

İsraf Yok, Savurganlık Yok

Görülüyor ki Vikingler hijyen konusunda oldukça takıntılı insanlarmış. Peki bu tutumları tuvalet alışkanlıklarını da kapsıyor muydu? Vikinglerin tuvalet olarak kullandıkları alanlarında yapılan kazılarda, tuvalet kâğıdı olarak yosun kullandıklarına, hatta vücut sıvılarıyla daha sonra kıllanmak üzere özgün malzemeler hazırladıklarına dair bulgular ortaya çıkmıştır.

Ağaç kabuklarından topladıkları mantarları birkaç gün idrarda kaynatıp muşambaya çeviriyorlardı. İdrarda bulunan sodyum nitrat muşambanın içten tutuşmasını sağladığı için, Vikinglerin bunlarla yaktıkları ateşler daha uzun yanıyordu ve yolculuklarında yanlarında ışık ve ısı kaynağı götürebiliyorlardı.

Viking Çağı'na dair daha çok şey öğrenmek isteyenler festivaller, Vikinglerin içki alışkanlıkları, perşembe (thursday) gününün kökeni üzerine olan diğer Conqueror Öyküleri yazılarımızı da okuyabilir.