EFSANEVİ İSKOÇ YARATIKLARI NELERDİR, NEREDE GÖRÜLÜRLER?

Hayal gücümüzü canlandıran, merakımızı kışkırtan birçok efsane ve destan olsa da bunu en iyi başaranlar fantastik yaratıklardır. Her kültür ve ülke antik çağlara dayanan bir dizi ilginç canavara sahiptir. İskoçya da bunlardan biri. İçlerinde bazıları Göl canavarı Nessie gibi ünlü olsa da daha az bilinen, esrarengiz olanlar da vardır.

Bu yazıda İskoçya mitolojisinin yedi müthiş yaratığından ve (biraz şansla!) bunların nerelerde görülebileceğinden bahsedeceğiz.

Tekboynuz

Alnında tek bir boynuzu olan görkemli ve sihirli atlar olan Tekboynuzlar, İskoçya'nın milli hayvanı olma özelliğini de taşır. Ülkenin güç ve saflık sembolü olarak benimsediği bu varlık, on ikinci asırdan beri kraliyet armasında kullanılmakta. Boynuzu, kanı ve yelesi sihir gücüne haiz olan Tekboynuzları görmek kolay değildir. Ama gözünü dört açarak İskoçya'nın şehirlerinde gezersen bir tanesine rastlaman işten bile değil! Stirling'den Dundee'ye kadar heykellerde, desenlerde, hatta gemi mostralarında tekboynuz sureti kullanılır.

Kelpi

Kelpiler, yuvasını İskoçya'nın koylarında ve göllerinde kuran, şekil değiştirebilen su atlarıdır. İskoçya folklorunda geçen art niyetli kelpiler, evcil at suretini kullanarak veya güzel bir insanın şekline girerek saf insanları, onlara mezar olarak sulara çeker. Rençber şair Robert Burns de Şeytana Hitabet şiirinde kelpilere değinmiştir. 

Efsaneye göre kelpi görülecek en iyi yer efsanevi yaratıklardan geçilmeyen Loch Ness'tir.

Redcap

Redcap'ler keskin dişleri ve pençeleri olan küçük elflerdir. Tek amaçları minik başlıklarını insan kanına bulamak, bu süreçte de onları öldürmektir. Efsanelere konu olan bu aşırı yaramaz caniler, muharebelerden kaçanların bir daha dönmemek üzere sığınabildiği, İskoçya sınırındaki harabeye dönmüş kalelerde yaşar. Koşarak kaçması imkânsız olduğu söylenen redcap'leri arayanların akıbetinin ölüm olacağı nerdeyse kesindir.

Brownie'ler

Brownie'ler hanedeki insanlar uyuduğunda ortaya çıkıp yemek pişirme ve temizlik gibi ev işlerini halleden iyi huylu bir ev ruhudur. Mışıl mışıl uyurken ev işlerinde yardım almak istersen ortalığa hediye ya da süt bırakarak bu minik işçileri çekebilirsin. Yalnız şunu unutma: Hediye olarak kıyafet bırakmamalısın, yoksa brownie bir daha dönmemek üzere kaybolur gider.

Wulver

İskoçya'nın Shetland Adaları'nda kol gezen insansı-kurt yaratık, wulver olarak bilinir. Bu listedekilerin çoğunun aksine wulver nazik ve çekingen bir yaratıktır. Balık bırakarak zordaki insanlara yardım etmesi ve kaybolan yolculara yol göstermesiyle bilinir. Bu iyicil canavarı Shetlands'in koylarında ve nehirlerinde "Wulver Taşı" olarak bilinen küçük bir taşta oturmuş, huzur içinde balık tutarak gününü geçirirken görebilirsin.

Bean Nighe

Kıyılarda gezen bir diğer efsanevi yaratık olan Bean Nighe, akarsularda kol gezer ve ölmek üzere olanların kıyafetlerini yıkar. Efsanelere konu olan bu çamaşırcı kadını aramak iyi bir fikir olmayabilir. Zira varlığı ölüm alametidir ama yeşillere bürünmüş bu uhrevi kadını illa görmek istiyorsan İskoçya'nın görece büyük adalarında onu bulabilirsin. Mesela Dış Hebridler'deki Lewis ve Harris'de.

Selkie'ler

Selkie'ler ya da "Fok Halkı" sadece deri dökerek fok ile insan formları arasında geçiş yapabilen biçim değiştiricilerdir. Bu varlığın efsanesi selkie-eşlere dair öykülerin anlatıldığı Orkney ve Shetland gibi bölgelerden çıkmıştır. Bir selkie'yle evlenmek isteyen bir adam, fok derisini çalarak onu karada yaşamaya ve denizi özlemeye mahkûm etmelidir. Bu zarif ve güzel yaratıklar sirenler gibi tehlikeli değildir ve sıklıkla insanlar tarafından fena şekillerde öldürülür. Doğal yaşam alanlarında bırakılırlarsa selkie'erin anlamlı ve meraklı bakışları İskoçya sularının yüzeyinde belirebilir.

Bir selkie heykeli.

İskoçya folkloruna ait sihirli ve efsanevi yaratıklar kurgudan ibaret olsalar da hikâyeleri zengin ve engin bir kültürü detaylı bir şekilde meydana getiriyor. Season X: Highlanders'a esin kaynağı olan mekânları ve şahsiyetleri daha yakından tanımak için coğrafya dersi veren, bir savaşçı kralı anlatan ve gerçek Macbeth'i su yüzüne çıkaran yazılarımızı da okuyabilirsin.