Opowieści Zdobywcy: walki gladiatorów

Kiedy ktoś myśli o gladiatorach i przepełnionych brutalnością walkach na arenach, prawdopodobnie wyobraża sobie sceny przedstawiające nieustępliwych mężczyzn biorących udział w starciach na arenie aż do ostatniej kropli krwi, wykorzystujących swoją nadludzką siłę lub unikalne techniki walki różnym orężem. Cóż, prawda nie odbiega zbytnio od tego, co widzimy w filmach i programach telewizyjnych, ale jednak obraz przedstawiany nam przez media jest zdecydowanie przesadzony.

Jako że w Conqueror’s Blade: Colosseum pojawiają się nowe jednostki złożone z gladiatorów, wyszkolonych do udziału w walkach organizowanych z okazji specjalnych igrzysk, cofnijmy się w czasie do źródła tj. gladiatorów z czasów rzymskich, odkrywając historię tego krwawego rytuału, który zainspirował nas nie tylko do stworzenia kolejnego sezonu gry, ale i zupełnie nowego trybu Koloseum.

Z jakich czasów wywodzą się walki gladiatorów?

Z pewnych źródłem wiemy o zorganizowaniu munera w Rzymie w 264 r. p.n.e. przez dwójkę młodych mężczyzn, którzy w ten sposób zamierzali oddać hołd swojemu zmarłemu ojcu. Tego rodzaju atrakcje miały jednak stać się oficjalną formą „uatrakcyjnienia” niektórych wydarzeń dopiero w 105 r. p.n.e. Szybko stały się jedną z najpopularniejszych rzymskich rozrywek. Przyciągały wielkie tłumy. Walki były opłacane przez cesarzy, którzy rozumieli, że dzięki tego rodzaju widowiskom lud po prostu rzadziej się buntował.

Pierwotnie igrzyska odbywały się około dwanaście razy w roku, ale wkrótce stały się częstsze. W miarę jak ich popularność rosła, stawały się coraz bardziej wyrafinowane, ponieważ każdy kolejny władca chciał zaimponować ludowi Rzymu. Specjalne areny powstawały też we wszystkich prowincjach kontrolowanych przez Rzym. Ostatnie walki gladiatorów w Koloseum odbyły się w 438 r. n.e. Potem cesarz Walentynian III całkowicie ich zakazał.

Hełm rzymskiego gladiatora wykonany z brązu, datowany na I w. n.e. (British Museum)

Gdzie walczyli gladiatorzy

Budowę Koloseum (nazywanego Amfiteatrem Flawiuszów) rozpoczęto w 70 r. n.e. za panowania cesarzy z rodu Flawiuszów, a bardziej precyzyjnie pod rządami cesarza Wespazjana. W tym największym amfiteatrze na świecie organizowano najważniejsze i najbardziej popularne walki gladiatorów. Owalne Koloseum wzniesiono w centralnym punkcie Rzymu. Jego otwarcie zainaugurował w 80 r. n.e. kolejny z Flawiuszów, cesarz Tytus. Trzy poziomy galerii zwieńczonych łukami sięgały ok. 48 metrów, a całe Koloseum w chwilach największej sławy mieściło 50 000 widzów. Po dziś dzień pozostaje największym istniejącym amfiteatrem na świecie.

Kto tak naprawdę walczył na arenach?

Gladiatorów w czasach rzymskich dzieliło się na różne typy i klasy, a ich starcia były dobrze przemyślane. Klasa, do której dany gladiator zostawał przyporządkowany, zależała od jego doświadczenia, umiejętności i historii walk, a także techniki i preferencji dotyczących broni. Do jednej z wyróżniających się klas należał murmillo (wojownik tego typu walczył mieczem i tarczą). Z kolei gladiator uzbrojony w dwa ostrza nazywany był dimachaerus, a posługującego się trójzębem klasyfikowano jako retiariusa. Każda z tych klas stanowi dla nas bazę do stworzenia jednostek, które zobaczysz w Conqueror’s Blade: Colosseum. W grze nie znajdziesz jednak gladiatorów walczących na koniach (zwanych equites) i powożących rydwanami (essedarii).

Szkolenie gladiatorów było ciężkie, a ich nauczyciele wyróżniali się surowością. Wojownicy aren poświęcali życie dla zyskania sławy i chwały, które mieli nadzieję znaleźć w Koloseum. Pokonani mieli umrzeć godnie (choć w rzeczywistości zawodowi, dobrze wyszkoleni gladiatorzy rzadko ginęli na arenach), a zwycięzcy mieli szansę na wywalczenie sobie wolności. Niepokonany czempion aren mógł bowiem pewnego dnia otrzymać drewniany miecz (łac. rudis), który był symbolem końca kariery gladiatora i początku nowego życia jako wolnego człowieka.

Wykonany z brązu pierścień z podobizną gladiatora, wygrawerowaną na czerwonym jaspisie; III w. n.e. (Cabinet des Médailles, Paryż)

Jak wyglądały prawdziwe walki gladiatorów?

Spektakle organizowane w Koloseum były bardzo zorganizowane. Nie służyły tylko przyjemności ogółu społeczeństwa, ale osoby zajmujące wysokie stanowiska polityczne wykorzystywały je do swoich rozgrywek politycznych. Zdarzało się często, że losy rządzących zależały od powodzenia igrzysk.

Walki gladiatorów odbywały się według rygorystycznie przestrzeganych zasad i były nadzorowane przez sędziego. Zazwyczaj spektakl składał się z serii pojedynków pomiędzy dwoma mężczyznami o podobnym wzroście i umiejętnościach, przy czym kluczowym założeniem było zapewnienie widzom dobrej rozrywki. Starcia musiały trwać wystarczająco długo, by zadowolić tłum, ale nie powinny były się przeciągać, by nikogo nie znudzić. Ponieważ dobry gladiator był cenny, starcia na ogół wcale nie kończyły się śmiercią przegranego. Wyżywienie, zakwaterowanie i wyszkolenie gladiatorów były na tyle kosztowne, że nikomu nie opłacało się walczyć „na śmierć i życie” i preferowano starcia do pierwszej krwi.

Nie przegap przyszłych artykułów serii „Opowieści Zdobywcy”, towarzyszących nowemu sezonowi Conqueror’s Blade: Colosseum!